Walka z wiatrakami w obronie środowiska naturalnego.

Tak można często opisać walkę o czyste  środowisko naturalne prywatnej osoby z dużym, międzynarodowym koncernem leśnym, w tym przypadku szwedzkim o nazwie Holmen.

Holmen obejmuje wiele działów produkcyjnych: papier, karton, produkty tartaczne, las w Szwecji o powierzchni około 1,4 mln ha, elektrownie wodne i wiatrowe, również w Szwecji. Roczny obrót gospodarczy 17 mld kr (7,5 mld zł), zysk po podatku 1,7 mld kr ( 750 mln zł).

Holmen ma też szkółkę leśną z produkcją 13 mln sadzonek sosny i świerka w miejscowości Friggesund, położonej w środkowej Szwecji, około 300 km na północ od Sztokholmu. Friggesund leży przy rzece Svågan, długości około 80 km która wpływa do jeziora Dellen, również graniczącego z Friggesund. Jezioro jest z kolei znane wśród wędkarzy jako bogate w öring (salmo trutta), będącym unikalną odmianą lokalną tej ryby.

Don Kiszotami, walczącymi z Holmen, jest  Ann-Catrin Bergman, mieszkanka Friggesund i Lars Arwén, przewodniczący miejscowego klubu wędkarskiego.

Walka i interwencje dotyczą plagi kulek ze steropianu, służących do przykrywania sadzonek w szkółce leśnej Holmen, w celu ich ochrony przed chwastami i zachowania wilgoci w glebie.

Kulki, o średnicy 2-3 mm, są unoszone przez wiatr i trafiają, jak widać w artykule, do Svågan i dalej do Dellen.

• Nie jest to nic nowego i zachodzi od co najmniej 10 lat. Ludzie tutaj się przyzwyczaili ale nie ja. Przeprowadziłam  się do Friggesund przed czterema laty i pierwszy raz zgłosiłam ten fakt do gminy przed rokiem, w 2019r. który był wyjątkowo bogaty w styropian na rzece i w jeziorze, mówi Ann-Catrin Bergman.

Gmina podeszła dosyć chłodno do meldunku i urzędnicy odpowiedzialni za ochronę środowiska nie uznali styropianu za zagrożenie , stwierdzili natomiast że praktycznie biorąc jego uprzątnięcie jest niemożliwe oraz poradzili złożenie prywatnego zameldowania na policji.

Policja przyjęła meldunek i umorzyła sprawę.

Media wojewódzkie usiłowały podjąć temat (link powyżej) ale Holmen odpowiedział iż zdają sobie doskonale sprawę z problemu środowiskowego i pracują nad zastąpieniem styropianu przez trociny, co łącznie z badaniami efektów, zajmie im około 3-4 lat czasu.

To zastępowanie styropianu trocinami postępowało w tym roku, z niewielkimi efektami, bo znów nie brakowało styropianu w rzece i jeziorze. I nie tylko w wodzie.

• Styropian jest wszędzie we wsi, fruwa w powietrzu, ląduje w ogrodach, na podwórzach. To musi być setki a nawet tysiące kilo które przedostaje się do natury. Jestem zarówno zmęczona jak i zła. Urzędnicy są opłacani z naszych podatków i nic nie robią. Podobnie policja, gdy złożyłam meldunek drugi raz, to zażądano ode mnie dokumentacji filmowej i fotograficznej. Man wykonywać pracę za urzędników i policję?

Lokalny klub wędkarski jest również bardzo aktywny w protestach. Salmo trutta z Dellen jest znany wśród wędkarzy i jest uznany za unikalną odmianę, w jeziorze żyją też sieja pospolita, leszcz, płoć, okoń, miętus pospolity i szczupak. Plastyk w wodzie jest problem znanym i rozsiewanie kulek styropianu w wodzie nie sprzyja zdrowiu ryb.

• Nie wiemy dokładnie jak ten rozsiew wpłynął i wpływa na populacje naszych ryb, ale zaobserwowaliśmy znaczne zmniejszenie ilości Salmo trutta w porównaniu do lat 1990-tych, mówi Lars Arwén.

• Gdybym wrzuciła kilka opakowań styropianu do wody, miałabym zaraz policję na karku. Tutaj mamy międzynarodowy koncern leśny, przechwalający się swoją pracą w ochronie środowiska i niszczący te środowisko w małej wsi. I nie tylko wsi ale rzeki Svågan, która przecież została uznana za cenna z uwagi na obecność ginącej w Szwecji perłoródki rzecznej. To przygnębiające, mówi Ann-Catrin Bergman.

Zdjęcie: natur