Nowe parki narodowe w Finlandii.

Do fińskiego Ministerstwa Środowiska i Klimatu wpłynęło kilka propozycji utworzenia nowych parków narodowych.  Ministerstwo przeprowadziło swoje badania i na ich podstawie kontynuowane będą prace na obszarach leśnych w Sallatunturi i Evois – mówi minister środowiska i klimatu Krista Mikkonen.

Jeśli chodzi o park narodowy w Sallatunturi, Ministerstwo rozpocznie natychmiast przygotowywanie projektu ustawy, która będzie złożona w fińskim parlamencie już wiosną 2021 r. W przypadku Evois rozpoczną się prace nad zebraniem regionalnej grupy roboczej z różnymi przedstawicielami z regionu.  Praca tej grupy będzie podstawą dalszych przygotowań.

„W tym roku Finowie zetknęli się z naturą z nowym entuzjazmem. Przyroda dała nam spokój i wytchnienie w tym wyjątkowym okresie, a liczba odwiedzających parki narodowe na początku roku wzrosła nawet o 20 procent.  Parki narodowe to wspólne tereny zewnętrzne Finów, ale ich celem jest przede wszystkim zabezpieczenie i wzmocnienie różnorodności przyrody.  Kiedy natura jest wyczerpana, potrzebujemy więcej tego rodzaju oaz i to fantastyczne, że możemy teraz rozpocząć tworzenie nowych parków narodowych ”- mówi Krista Mikkonen.

Zwiększenie liczby parków narodowych jest objęte programem rządowym rządu premiera Sanny Marin.

Park Narodowy Sallatunturi https://www.nationalparks.fi/sallatunturiarea (zdjęcie tytułowe) zostanie utworzony w obrębie obszaru ochrony przyrody należącego już do sieci Natura 2000. Obszar o powierzchni około 10 000 ha stanowi całość ekologiczno-krajobrazową o cennych walorach przyrodniczych.  Teren położony jest tuż przy wschodniej granicy Finlandii, w fińskiej Laponii. Krajobraz górski Sallatunturi jest zróżnicowany, od gór i grzbietów po kanion Aatsinginhauta, który ma około 250 metrów głębokości.  W przyrodzie obszaru pojawiają się stare, wysoko położone lasy z wieloma śladami złamań okiściowych oraz wielopłaszczyznowe torfowiska typu aapa https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Torfowisko_aapa

„Rezerwat przyrody w Sallatunturi z pięknymi górami i wyżynami, zapraszającymi starymi lasami i orzeźwiającymi zlewiskami potoków tworzy nietknięty obszar dzikiej przyrody, który jest jednak łatwo dostępny środkami transportu publicznego.  Istotne walory przyrodnicze obszaru, ekologiczne połączenia z przyrodą poza granicę kraju oraz wysokiej klasy infrastruktura usługowa obszaru turystycznego stwarzają doskonałe warunki dla międzynarodowej turystyki przyrodniczej. Park Narodowy w Salli (Salla – gmina w której leży planowany park) umacnia wartość, na jaką zasługuje ten obszar, zwiększy też dobrobyt mieszkańców Salli oraz turystykę ”- stwierdza Erkki Parkkinen, dyrektor gminy.

W ramach regionalnej grupy roboczej trwają przygotowania obszaru leśnego Evoi w południowej Finlandii. Celem grupy roboczej jest zaproponowanie wytyczenia parku narodowego z uwzględnieniem regionalnych warunków życia i pracy mieszkańców Evois oraz umożliwiającego polowanie na łosie poza parkiem.

Intencją jest, aby przynajmniej las dydaktyczny Uniwersytetu Nauk Stosowanych Hämeenlinna (https://www.hamk.fi/hame-university-of-applied-sciences/?lang=en) i teren obozu harcerzy pozostawały poza parkiem.

Lasy w południowej Finlandii są rozdrobnione i obecnie tylko kilka procent lasów jest chronionych.  Obszar leśny Evoi w Hämeenlinna o powierzchni około 8 000 hektarów to wyjątkowo rozległy, jednolity, a miejscami również dziki obszar starych lasów borealnych.

Lasy Evois oferują siedliska szczególnie dla zagrożonych gatunków żyjących na drewnie martwym lub drewnie pozostałym po pożarach lasu. W okolicy reprezentowana jest nie tylko przyroda leśna, są tam grzbiety górskie, wiele małych jezior i stawów, małe torfowiska, rzeki i potoki, krajobrazy kulturowe.  Istnieją również lasy gospodarcze, ale można je pozostawić w stanie naturalnym lub zwiększyć różnorodność poprzez aktywne działania.

„Poszerzając obszar ochrony lasów w Evois, możemy zapobiec podziałowi lasów, a jednocześnie stworzyć obszar, którego walory przyrodnicze i znaczenie będą rosły w nadchodzących latach.  Evois to wyjątkowo dobrze zbadany obszar, który w praktyce służył jako naturalne laboratorium dla fińskich uniwersytetów i instytutów badawczych.  Termin „Science National Park” jest doskonały dla obszaru, który ma duże znaczenie dla nauki i różnorodności przyrody” – mówi John Loehr, który jest członkiem grupy roboczej, która przedstawiła propozycję Parku Narodowego Evoi.

Propozycje Sallatunturi i Evoi zostały wybrane z listy pięciu wniosków i po jej analizie przez Ministerstwo Środowiska i Klimatu.

Punktem wyjścia do utworzenia parku narodowego są wymagania stawiane parkom narodowym w ustawie o ochronie przyrody oraz w klasyfikacji obszarów chronionych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN).  Obiekty zostały również przebadane pod kątem obecnych parków narodowych jako całości.  Oceniając obszary, zwrócono uwagę na to, jak utworzenie parku narodowego sprzyjałoby ochronie walorów przyrodniczych obiektu oraz w jaki sposób obszar i jego połączenia komunikacyjne umożliwiłyby ekologicznie zrównoważoną i niskoemisyjną turystykę.  Badanie dotyczyło również jednolitości obszarów i regionalnych konsekwencji gospodarczych, jakie może mieć utworzenie parków narodowych.

„Wiele parków narodowych w Finlandii jest znanych na całym świecie i reprezentuje wysoką jakość. Utworzenie każdego nowego parku jest zatem poprzedzone dokładnymi badaniami a decyzje muszą być oparte na wiedzy popartej dowodami.  Parki narodowe to perły wśród naszych rezerwatów przyrody.  Zapewniają różnorodność naszej przyrody i dają każdemu fantastyczną możliwość poruszania się na łonie natury.  Jednocześnie tworzenie nowych parków narodowych tradycyjnie w znacznym stopniu stymuluje gospodarkę regionalną ”- mówi minister Krista Mikkonen.

Źródłem jest komunikat ministerialny, stąd odpowiedni język. https://valtioneuvosto.fi/sv/-/1410903/miljo-och-klimatminister-krista-mikkonen-av-nationalparksforslagen-gar-sallatunturi-och-evois-vidare

Wydaje mi się jednak że ten lekko pompatyczny język nie jest najważniejszy i można go Finom wybaczyć. Najważniejszym jest tworzenie parków narodowych i podobnych inicjatyw można życzyć polskiemu ministerstwu środowiska i klimatu. 

Finlandia ma 40 parków narodowych o powierzchni 1.003.345 ha, w tym 18% powierzchni wodnej. Łączny obszar powierzchni chronionych wynosi 2.390.527 ha, w tym powierzchni wodnej 17,8%. Statystyka: https://www.stat.fi/tup/suoluk/suoluk_alue_sv.html 

Zdjęcie: yle