Nieposłuszni obywatele spod znaku upływającego czasu.
Extinction Rebellion rozpoczęła przed kilkoma dniami, jak to określa, dwa tygodnie protestów klimatycznych w Londynie pod hasłem „Niemożliwy Bunt.” Na celowniku są pierwotne przyczyny kryzysu klimatycznego i ekologicznego.
Extinction Rebellion (w skrócie XR) określa się jako międzynarodowy ruch obywatelskiego nieposłuszeństwa nie stosujący przemocy i opisany jest wystarczająco dobrze również w polskojęzycznej wiki https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Extinction_Rebellion
Extinction Rebellion jako ruch wystartował w 2018 roku i organizatorzy twierdzą dzisiaj że mają grupy chętne do działania w kilkudziesięciu krajach. Grupa używa klepsydry wewnątrz koła jako swojego logo, aby reprezentować upływający czas dla przeżycia wielu gatunków.
Jakie są cele Extinction Rebellion?
W Wielkiej Brytanii Extinction Rebellion stawia trzy główne żądania:
-Rząd musi ogłosić klimatyczny stan wyjątkowy
-Wielka Brytania musi prawnie zobowiązać się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla do stanu zera netto do 2025 r.
-W kraju należy utworzyć panel obywatelski, aby nadzorować zmiany
Czy można osiągnąć te cele?
Zmniejszenie emisji CO2 niemal do zera w tak krótkim okresie jest niezwykle ambitne. Wymaga to np. ostrych ograniczeń dotyczących latania, zmian diety ludzi z drastycznym ograniczeniem mięsa i nabiału, ogromnego wzrostu energii odnawialnej, a także wiele innych radykalnych zmian.
Osoby zaangażowane w Extinction Rebellion twierdzą jednak, że od tego zależy przyszłość planety.
-Zajęliśmy się nią tak późno, że musimy działać w sposób sprawiający cuda aby poradzić sobie z tą sytuacją, powiedziała współzałożycielka Gail Bradbrook, ale sama grupa nie precyzuje rozwiązań w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu.
Zamiast tego chce, aby rząd stworzył „zgromadzenie obywatelskie”, składające się ze zwykłych ludzi. Członkowie zgromadzenia decydowaliby o tym, w jaki sposób rozwiązać kryzys klimatyczny, korzystając z porad ekspertów.
Jaka jest taktyka Extinction Rebellion?
Niedawno, 23 sierpnia tego roku, zwolennicy Extinction Rebellion zebrali się na Trafalgar Square, żądając od rządu zaprzestania używania paliw kopalnych. Protestujący przykręcali krzesła do ziemi i przykuwali się do siebie łańcuchami, aby pokreślić poparcie dla narodów najbardziej dotkniętych zmianami klimatycznymi.
Jeden z największych protestów miał miejsce w kwietniu 2019 r., kiedy zatrzymano niektóre z najbardziej ruchliwych ulic w Londynie. Niektórzy aktywiści przykleili się do pociągów i do wejścia na londyńską giełdę. Niektórzy maszerowali na lotnisko Heathrow, a inni przykuwali się wzajemnie.
Rok później, we wrześniu 2020 roku, grupa zorganizowała 10 dni akcji pod nazwą Autumn Rebellion w Londynie, Manchesterze i Cardiff.
W trzech protestach w Londynie Metropolitan Police aresztowała 3672 protestujących członków Extinction Rebellion – za blokowanie dróg i inne wykroczenia, takie jak szkody o podłożu kryminalnym. Aresztowania te doprowadziły do 1938 postępowań sądowych, z których 73% zakończyło się wyrokiem skazującym.
Co mówią krytycy?
Nietrudno znaleźć osoby, które sprzeciwiają się taktyce Extinction Rebellion, począwszy od opóźnionych kierowców samochodów wypowiadających się na Twitterze po dziennikarzy publikujących w prasie. Media społeczne są pełne komentarzy zarówno Za jak i Nie.
Metropolitan Police uznała ostatnie sierpniowe protesty w Londynie za bardzo ważne i wydano na kontrolowanie demonstracji aż 50 mln funtów.
Extinction Rebellion uważa, że każdy człowiek rozgniewany czy zdenerwowany protestami powinien dowiedzieć się więcej o powadze kryzysu ekologicznego i klimatycznego. Na zarzuty o wyrządzaniu szkód materialnych odpowiada że taka taktyka jest czasami konieczna i że grupa działa bardzo ostrożnie aby nikogo nie narażać.
Kto wspiera Extinction Rebellion?
Z ankiety przeprowadzonej wśród 3000 osób po protestach w Londynie w 2019 roku wynika że są to przede wszystkim ludzie młodzi.
Wśród osób w wieku od 18 do 24 lat aż 41% „zdecydowanie poparło” lub „w pewnym stopniu” zakłócenie ruchu i transportu publicznego w Londynie, aby podkreślić cele Extinction Rebellion. W wieku 50-65 lat popierało Extinction Rebellion 33% a powyżej 65 lat tylko (albo aż?) 26%.
Wśród znanych osób były aktorka Emma Thompson, politycy Diane Abbott i Caroline Lucas oraz zespoły Radiohead i Massive Attack.
Źródło:
Ich celem jest szwedzki przemysł leśny.
Dwa tysiące aktywistów klimatycznych w Extinction Rebellion przeprowadziło w krótkim czasie szereg akcji, łamiąc celowo szwedzkie prawo i protestując przeciw zagrożeniu klimatycznemu. Ich celem były firmy, demokratyczne zgromadzenia i politycy.
Akcje mają często na celu przyciągnięcie uwagi mediów, jak np. ta w siedzibie partii socjaldemokratycznej przy Sveavägen 68 w Sztokholmie. Tam aktywista przykleił się do drzwi, tak aby nikt nie mógł wejść czy wyjść.
-W debacie klimatycznej wiele uwagi poświęca się jednostkom, ale jest to problem systemowy. Bez względu na to, ile np. sortujemy odpadów w swoich domach, nie uchroni to klimatu, mówi Ragnhild Larsson z Göteborga.
Jest ona jednym z weteranów ruchu i uczestniczyła w jednych z pierwszych spotkań w Szwecji. Odbyło się ono w Göteborgu, w listopadzie 2018 r., prawie dwa tygodnie po rozpoczęciu działań Extinction Rebellion w Wielkiej Brytanii.
Szwedzki oddział Extinction Rebellion przeprowadził już wiele akcji.
Oto wybór:
-Zakłócenie rady gminy w Kristianstad z odczytaniem apelu.
-Zakłócenie rady miejskiej w Malmö z odczytaniem apelu.
-Zakłócenie debaty szefów partii w Riksdagu z odczytaniem apelu.
-Strajk głodowy przed siedzibą rządu w Sztokholmie.
-Przyklejenie się do drzwi siedziby partii socjaldemokratycznej w Sztokholmie.
-Wylanie brązowego płynu w siedzibie firmy Preem (rafineria naftowa) w Sztokholmie.
-Zablokowanie rafinerii Preem w Lysekil.
-Zablokowanie ruchu w Sztokholmie, Göteborgu, Malmö.
-Uniemożliwienie odlotów samolotów na liniach krajowych.
-Zablokowanie wyrębów w lasach Sveaskog w Juoksuvaara, w Norrbotten, północna Szwecja.
-Zablokowanie wyrębów w lasach Sveaskog w Paharova, w Norrbotten, północna Szwecja.
Extinction Rebellion lub XR, jak organizacja nazywa się sama, to zdecentralizowana sieć aktywistów.
-Nie mamy prawdziwego kierownictwa, nie mamy zarządu, przewodniczącego ani rejestru członków. Ponieważ nikt nie otrzymuje wynagrodzenia, twierdzi Ragnhild Larsson, nie ma też rozbudowanych finansów i zebrane pieniądze są w większości przeznaczone na grzywny.
W mediach społecznościowych aktywiści są przedstawiani jako doświadczeni i zawodowi demonstranci, którzy wcześniej byli skazani za podobne przestępstwa, ale teraz zmieniają teren działania i chcą ratować klimat.
Ale to nieprawda. Z przeglądu ATL wynika, że czołowi aktywiści są niekarani i większość z nich to młodzi ludzie oraz osoby w wieku emerytalnym i w okolicach wieku emerytalnego.
W bazie danych Lexbase, w której publikowane są wyroki w sądach szwedzkich, ATL sprawdził 64 możliwych do zidentyfikowania działaczy.
Ponad połowa, 33 osoby, w ogóle nie znajduje się w Lexbase. Spośród 31 osób, które tam są, pięć jest wymienionych w sporach dotyczących wynajmu mieszkań lub kilku drobnych sprawach karnych, które nie mają nic wspólnego z aktywizmem.
Pięć osób zostało uniewinnionych z przestępstw, za które zostali oskarżeni w wyniku działalności w XR. Akt oskarżenia dotyczył „zakłócenia pracy administracji” w związku z protestem na rzecz klimatu przed Radą Miasta w Malmö.
Osiemnastu działaczy zostało skazanych za drobne przestępstwa bezpośrednio związane z działaniami Extinction Rebellion. Najczęstsze oskarżenia to „zakłócenie procedury” i „nieposłuszeństwo wobec organów porządkowych”, za które nałożono od 30 do 60 dziennych grzywien.
(Dzienne grzywny są nakładane w wysokości od 50 do 1000 kr i zależą od dochodów oskarżonego. https://en.wikipedia.org/wiki/Day-fine)
Wejście do pokoju obrad rady miejskiej w celu zawieszenia banera kosztowało 1500 koron grzywny. Uniemożliwienie odlotu samolotowi linii krajowej na lotnisku Landvetter, na trasie Göteborg-Sztokholm, poprzez stanie w przejściu, zaowocowało 80-dniową grzywną. W kilku wyrokach wskazano w szczególności na fakt, że ta osoba nie była wcześniej ukarana.
Warto zauważyć, że przegląd ATL w ogóle nie wykrył przestępstw narkotykowych, przestępstw z użyciem przemocy ani wykroczeń drogowych.
W jaki sposób finansowana jest organizacja?
Za pośrednictwem specjalnego serwisu darowizn, Extinction Rebellion Sweden, XR, otrzymał w czerwcu 2021 sumę 81.885 SEK (36.850 zł) od 455 dawców.
Inne kanały to Swish (https://en.wikipedia.org/wiki/Swish_(payment)) i przelew bankowy. Odbiorcą płatności jest XR Skåne.
XR nie jest szczególnie zależny od pieniędzy. Jak mówi Ragnhild Larsson, jedna z weteranów organizacji, cała praca jest wykonywana na zasadach non-profit. To, co dostajesz, idzie przede wszystkim na podróże, mandaty za różne akcje i materiały na projekty artystyczne.
Ale czy nikt wcześniej nie trafił do sądu za inny aktywizm? Tak. Jeden z działaczy został oskarżony trzy lata temu o „nieposłuszeństwo wobec organów ścigania” podczas demonstracji przeciwko wydaleniu osoby, która odbyła się przed aresztem Urzędu Migracyjnego w Kållered pod Göteborgiem. Został on później uniewinniony w sądzie rejonowym. Ten sam aktywista został również skazany za wandalizm w 2016 roku, kiedy wylał czerwonawy płyn na ścianę w budynku Riksdagu. Miało to miejsce w proteście przeciwko zatwierdzeniu przez Riksdag sprzedaży przez Vattenfall kopalni węgla brunatnego w Niemczech.
(To była interesująca sprawa i dyskusja w gronie ruchów ochrony środowiska. Aktywiści uważali że państwowa szwedzka firma Vattenfall byłaby lepiej predysponowana do dalszego prowadzenia kopalń odkrywkowych węgla brunatnego w Niemczech niż firmy czeskie https://biznesalert.pl/sprzedaz-koncernu-vattenfall-w-niemczech-czyli-wegiel-i-gra-w-pokera/)
Nieposłuszeństwo obywatelskie polega na pokojowym łamaniu prawa i poddaniu się karze. Ragnhild Larsson nie dziwi się, że mimo tej strategii tak wielu aktywistów przestrzega prawa.
-Nie jesteśmy terrorystami. Wszystko, co robimy, jest pokojowe, skupione na niestosowaniu przemocy i obywatelskim nieposłuszeństwie. Potrzebujemy po prostu treningu, ponieważ większość z nas nie robiła tego wcześniej.
Chętnie bym im pomógł ale niestety PIERDZĘ po grochu, fasoli czy sałatkach warzywnych. Muszę więc jeść nabiał i mięso bo zwiększę EFEKT CIEPLARNIANY.
Są mało ogarnięci !