Leśniczym się bywa a leśnikiem się jest.

Wielokrotnie pisząc o wymianie dyrektorów regionalnych Lasów Państwowych związanej z takim lub innym rezultatem wyborów czy walki międzypartyjnej, słyszeliśmy argument typu: dyrektorem się bywa a leśnikiem się jest.

Jest to trochę przewrotny argument bo sugeruje że leśnik okresowo sprawujący władzę w swojej dyrekcji niezupełnie jest leśnikiem, mimo formalnego wykształcenia i praktyki zawodowej.

Przynajmniej od kilkunastu lat należy dodać następne powiedzenie: nadleśniczym się bywa  a leśnikiem się jest co potwierdzają swymi pociągnięciami personalnymi kolejni dyrektorzy bywający na swoich stanowiskach.

Gazeta Leśna opublikowała w numerze 8/2020 ciekawy wywiad z emerytowanym dyrektorem LP w Olsztynie, Panem Janem Karetko, zawierający jasne pytanie redaktora Pana Rafała Jajora: Czy w Lasach Państwowych mamy do czynienia z przerostem zatrudnienia?

Pan Jan Karetko jako były dyrektor nie odpowiedział tak lub nie, pytanie jest trudne, stwierdził, ale można z odpowiedzi wysnuć wniosek iż zgadza się ze swoim rozmówcą.

Wywiad został skomentowany przez Pana Rafała na Monitorze Leśnym który przytoczył swój wcześniejszy tekst na podobny temat z grudnia poprzedniego roku http://www.forest-monitor.com/pl/ponadzatrudnienie-w-lasach-panstwowych-tajemnicza-liczba-zmiazdzona/ z podobną ale ostrzej sformułowaną puentą.

• Bzdura, odpowiedział jeden z czytelników, jestem podleśniczym i mam roboty po uszy.

To skłoniło mnie do zastanowienia się czy przypadkiem to bywanie na stanowiskach leśnych nie zeszło już pod strzechy i dotarło do leśniczego.

W zasadzie nie byłoby tym nic dziwnego skoro leśniczych bez wyksztacenia wyższego trzeba szukać ze świecą a konkurencja ze strony młodych mgr.inż. zatrudnionych jako podleśniczy jest coraz ostrzejsza.

Czy Polska potrzebuje tylu nowych, opuszczających co roku uczelnie wyższe, leśników? Takie pytanie zadałem już trzy lata temu w https://www.forest-monitor.com/pl/czy-wyksztalcenie-lesne-daje-prace/

To pytanie wiąże się ściśle z wywiadem w Gazecie Leśnej i odpowiedź może być tylko jedna – Nie potrzebuje.

Wielokrotnie podkreślaliśmy na Monitorze Leśnym prosty fakt iż to co jest dobre dla Lasów Państwowych niekoniecznie musi być dobre dla Polski. I odwrotnie, co podkreślają skargi eksportowego przemysłu drzewnego. 

Lasy Państwowe stały się organizacją typu Państwo w Państwie, widać to zwłaszcza w ostatnich latach, organizacją będącą przystanią dla różnych córek i synów leśniczego a raczej pociotków biskupów i tzw. rodów leśnych co Pan Rafał już dawno opisał w http://www.forest-monitor.com/pl/nepotyzm-w-lasach-panstwowych/ i w http://www.forest-monitor.com/pl/korupcja-lasach-panstwowych/ nie mówiąc o przystani dla mniej udanych polityków samorządowych i z partii rządzących.

W takiej sytuacji można zadać logiczne pytanie: kto właściwie pracuje w tej organizacji, jeżeli mamy już w wielu przypadkach, to moje odczucie, sytuację tytułową: leśniczym się bywa a leśnikiem się jest?

Podleśniczy, ten na samym dole hierachii Lasów Państwowych? Albo ten nieoficjalny, najniższy pionek na szachownicy zawodowej niektórych nadleśnictw, robotnik leśny? Na ogół również z wykształceniem leśnym i marzący o wyższym stanowisku? Po to aby moc zwalić wtedy robotę na innego?

Nie wątpię że podleśniczy w Lasach Państwowych ma roboty po uszy bo biurokratyczna machina jego pracodawcy stwarza mu w najlepszym stylu prawa Parkinsona coraz to liczniejsze obowiązki i stawia liczne wymagania w papierologii.

Już wielokrotnie pisaliśmy na Monitorze Leśnym o konieczności ostrej redukcji tej papierologii jak i związanej z tym reorganizacji organizacyjnej oraz metod pracy Lasów Państwowych. Zawsze potykaliśmy się o naczelną dewizę w tej organizacji brzmiącą: „Skoro coś tak dobrze a przede wszystkim tak długo funkcjonuje to po co zmieniać?”

Dewizę powtarzaną niemalże z obsesyjną lubością przez ostatnich kolejnych  generalnych dyrektorów Lasów Państwowych marzących prawdopodobnie o dotrzymaniu do roku 2024 i otwarciu imprez jubileuszu 100-lecia Lasów Państwowych.

No właśnie po co? Różnie można odpowiedzieć na to pytanie ale w zasadzie już odpowiedziałem: Bo Polska nie potrzebuje tylu leśników jak i rodów leśnych czy pociotków biskupich lub partyjnych działaczy usadowionych na dobrze płatnych stanowiskach w organizacji Lasy Państwowe.

Do podsumowania Pana Rafała w http://www.forest-monitor.com/pl/ponadzatrudnienie-w-lasach-panstwowych-tajemnicza-liczba-zmiazdzona/ nie trzeba wiele dodawać.

Problemem dla podleśniczego i leśniczego, tego nie zwalającego pracę na podwładnego, jest jednak prosty fakt: W takim przypadku zabraknie im wtedy tego na co się skarżą, pracy po uszy. Nie tylko po uszy ale po prostu pracy.

Weźmy szwedzki przykład dotyczący przyszłości w branży brakarskiej, odbioru drewna oraz szacunków brakarskich, tych prac na których brak na pewno nie skarży się każdy podleśniczy czy leśniczy zatrudniony w Lasach Państwowych.

Tania Keisu, szef Biometria Labs mówi:

(Biometria to nazwa połączonych od roku dawnych trzech szwedzkich organizacji brakarskich, zajmujących się w Szwecji odbiorem i oceną jakości surowca drzewnego).

https://www.skogen.se/nyheter/framtiden-enligt-biometria

• Branża zmieniła się ogromnie w ciągu ostatnich 10 lat. Weźmy tylko zdigitalizowanie pomiaru i odbioru droewna które przesunięte zostało od przemysłu i odbiorcy, do centrali analizującej i określającej pomiar i jakość drewna. (W wielkim skrócie – drewno przy odbiorze fotografowane jest na samochodzie u odbiorcy, informacje idą do centrali w Sundsvall i wyniki prawie natychmiast z powrotem do komputera kierowcy pojazdu z drewnem).
• Zdigitalizowany odbiór drewna dzieli automatycznie surowiec na sortymenty i gatunki oraz klasy jakości zarówno przy drewnie stosownym jak i tartacznym
• Sztuczna inteligencja, AI, daje nam informacje dotyczące stojącego lasu, jego masy, jakości, stanu zdrowotnego i tworzy duże zalety zarówno z punktu widzenia klimatycznego jak i technicznego.
• Inwentaryzacja składów drewna przy pomocy dronów
• Zdigitalizowanie informacji o np. stanie dróg leśnych którą pobiera z centrali kierowca samochodu transportującego drewno
• Bezpieczeństwo osób pracujących w lesie jest znacznie lepsze dzięki AI i rozbudowywanej aktualnie sieci 5G.
• AI odgrywa również centralną rolę przy rozładunku drewna, m.i. konstrukcji samojezdnych wózków jezdniowych
• Internet of things (IOT) https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Internet_rzeczy daje większe możliwości kierowania maszynami i sprzętem na dystans
• Edge computing EG https://en.m.wikipedia.org/wiki/Edge_computing jest sposobem na rozładowanie sieci na której ruch i IOT jest coraz wiekszy

Ja nie wątpię że są specjaliści w Lasach Państwowych dla których słowa Tanii Keisu nie są nowością. Ale moja kronika mówi o terenie i dole administracji leśnej.

Poznają się w tych słowach polscy leśnicy zatrudnieni w Lasach Państwowych w terenie? Harujący przy odbiorze drewna i szacunkach brakarskich, aby wymienić tylko prace mające już co najmniej 100-letnią tradycję i 100-letnie metody?

Zresztą, po co mają się poznawać? Bliższy kontakt z AI wywołałby w Lasach Państwowych prawdziwą pandemię zwolnień uderzającą wtedy głównie w administrację terenową niższego szczebla bo przecież nie w dyrektorów i nadleśniczych.

Lepiej już mieć pracę po uszy, zwłaszcza taką stuletnią, o czynnościach powtarzających się co roku, niż zapoznawać się z AI, IOT i EG.

Bywanie leśniczym czy podleśniczym tego nie wymaga, klupa, taśma i oko wystarczają.

Z AI, IOT i EG wykształcony podleśniczy, a zwłaszcza jego dzieci mogą poznać się w domu, po pracy, przy np. grach komputerowych lub podobnym interesującym hobby, przypominającym podleśniczemu czy leśniczemu, temu nie bywającemu, o współczesności.

Zdjęcie: redro