Lasy Narodowe jako idea.

Lasy Narodowe są ideą o dużej nośności i możliwości przebicia do polityków, mogących w przyszłości ją zrealizować. Jako że ta przyszłość może nadejść już wkrótce, można spróbować przyjrzeć się im bliżej.

Jest to idea zagrażająca dotychczasowemu monopolowi organizacji Lasy Państwowe, które potrafiły oprzeć się w przeszłości transformacji społecznej i żądaniom reprywatyzacji, czyli oddaniu właścicielom zagrabionych przez komunistów w latach 40-tych poprzedniego wieku, lasów.

Nazwa Lasy Narodowe jest zdecydowanie bardziej przejrzysta międzynarodowo, przykładem jest podobna francuska nazwa l’Office national des forêts, bardziej niż nieokreślona nazwa State Forests dla firmy zarządzającej tymi state forests.

Czytając Manifest Lasów Narodowych (https://lasynarodowe.pl ) manifest, bo opis dotyczy idei w zasadzie rewolucyjnej, uderza dbałość właśnie o unikanie tych rewolucyjnych zmian, które Lasy Narodowe, choćby stosując zastępczy, analogiczny do LP, skrót LN, wywołają z konieczności w monolicie Lasów Państwowych, lub mogą spowodować nawet jego zburzenie.

Siła idei LN leży w prostocie hasła 80%/20% (lub 20%/80%), zakotwiczonego jednak w hasłach Zielonego Ładu UE (10% i 30%), co czyni ideę Lasów Narodowych dopasowaną do nowych ekologiczno-społecznych czasów jak i konieczną do uwzględnienia przez polityków krajowych.

Realizacja podobnych haseł nie zawsze jest jednak udana, pamiętamy przecież „Cała władza w ręce Rad”, wypadałoby więc przyjrzeć się bliżej bardziej szczegółowym opisom zawartych w Manifeście Lasów Narodowych, opublikowanym przed 3 laty i uzupełnianym w ciągu tych lat.

Jakie więc szczegóły nasuwają się przy lekturze?
Jest ich mało, są natomiast ogólne deklaracje.

-Deklaracja uspokajająca Lasy Państwowe – Lasy Narodowe nie dążą do likwidacji LP ani do prywatyzacji lasów państwowych (termin reprywatyzacja nie jest w ogóle wymieniany w Manifeście, jego autorzy, chociaż wzbogaceni w erze kapitalizmu, patrzą tylko w przyszłość, zapominając o przeszłości.) Lasy Narodowe są tylko przestrzennym zróżnicowaniem polskich lasów, tych zarządzanych przez Lasy Państwowe.

-Deklaracja nawiązująca jednak do przeszłości i władzy rad – ustanowiona będzie prawdziwa kontrola społeczna nad tymi 20% lasów odebranych organizacji Lasy Państwowe, czyli działania analogiczne do komunistycznych. Powstanie Państwowa Rada Lasów Narodowych, PRLN.

-Deklaracja uspokajająca „odpowiedniego” Ministra. Będzie dalej zarządzał Lasami Narodowymi (w obrębie Lasów Państwowych) ale również mniej „uspokajająca”, bo jego zarządzenia mają być uzgadniane z PRLN.

-Deklaracja polityczna – Lasy Narodowe wpisują się świetnie w  strategię Zielonego Ładu UE. Nie są absolutnie bardziej restrykcyjne.

-Deklaracja uspokajająca wszystkich – Lasy Narodowe będą dostępne dla wszystkich, również zbieraczy grzybów i runa leśnego.

-Deklaracja uspokajająca ludność zamieszkałą na przyszłym terenie LN – Lasy Narodowe będą pozyskiwać opał dla miejscowych.

-Deklaracja „uspokajająca” firmy zajmujące się usługami leśnymi – z tych 20% lasów zarządzanych przez LP wyjdą pilarze i wyjadą harwestery, a gospodarka leśna będzie prowadzona w wymiarze około 10% tej dotychczasowej.

-Deklaracja powrotu do realizacji zarzuconego Narodowego Programu Leśnego, zarzuconego w roku 2016.

-Deklaracja uspokajająca przemysł drzewny – powstanie LN nie wpłynie na pozyskanie drewna w wysokości 50 mln m3 rocznie, co powinno zadowolić przemysł.

-Deklaracja uspokajająca administrację Lasów Państwowych – Lasy Narodowe będą wchodzić w struktury Lasów Państwowych.

-Deklaracja uspokajająca BULiGL. Będzie miało nawet więcej pracy, bo być może opisy lasu zarządzanego przez LN będą odrębne od opisów i planów lasu zarządzanego przez LP lub będą obszernie wchodzić w PULe nadleśnictw.

-Deklaracja uspokajająca ekonomistów, zajmujących się gospodarką Lasów Państwowych. Powstanie Lasów Narodowych nie będzie oznaczać zmniejszenia przychodów nadleśnictw z takimi lasami. Wymusi jednak reorganizację nadleśnictw, przeznaczenie środków z Funduszu Leśnego na ochronę przyrody a nie na finansowanie deficytowych przedsięwzięć gospodarczych, spowoduje zaniechanie deficytowego pozyskania drewna w nadleśnictwach górskich.

-Deklaracja uspokajająca przyrodników – regulacje w Lasach Narodowych nie będą stać w sprzeczności z systemem Natura 2000. Parki Krajobrazowe będą spełniać ważniejszą rolę w ochronie przyrody.

-Deklaracja uspokajająca leśników LP, choć prawdopodobnie mniej aktywistów przyrodniczych – Lasy Narodowe będą chronić lasy cenne przyrodniczo, ale niekoniecznie drzewostany stare wiekowo, te np. stuletnie.

-Deklaracja uspokajająca naukowców piszących np. Zasady Hodowli Lasu czy Instrukcje Ochrony Lasu. Lasy Narodowe będą dalej utrzymywać koncepcje lasów ochronnych: wodochronnych, glebochronnych, miasto-ochronnych czy „społeczno-ochronnych”.

-Deklaracja uspokajająca lasy prywatne, lasy komunalne czy samorządowe – Lasy Narodowe interesują się tylko lasami państwowymi w zarządzie Lasów Państwowych. Z zastrzeżeniem „na razie”.

Mamy więc liczne, antyrewolucyjne deklaracje mające uspokoić ogół zaniepokojony rewolucyjnymi planami LN czy Zielonego Ładu UE. Ogół stojący przed koniecznością zaakceptowania zmian gospodarczych z uwagi na zmiany klimatyczne i przyrodnicze.

Nie mamy czasu, czas nagli, musimy zacząć działać – to słowa wypowiadane często przez polityków, urzędników oraz aktywistów tworzących LN czy Zielony Ład.

Lasy Państwowe, których te plany dotyczą, lekceważą aktywistów, lekceważą projekt Lasów Narodowych ale nie mogą zlekceważyć polityków i urzędników UE i KE.

Stoją więc w obliczu zmian, ale ich aktualne kierownictwo nie na planu jak je przeprowadzić oraz czy warto je przede wszystkim przeprowadzać „bo po co, skoro stare okazuje się być dalej dobre”.

Stawiają na obronę i okopy, a nie na atak, co nie jest specjalnie dziwne, bo atak przyniósłby im z konieczności znaczne straty załogi.

Uspokajające deklaracje twórców Manifestu Lasów Narodowych powinny być jednak skonfrontowane przynajmniej z zaniepokojonymi pytaniami, leśników Lasów Państwowych oraz ogółu.
Takimi jak:

-Lasy Narodowe będą więc wchodzić administracyjnie w poszczególne nadleśnictwa. Na ich terenach pozyskanie spadnie do 10%. Czy wymusi to likwidację nadleśnictw, ich połączenie, likwidację administracji terenowej dotychczasowych nadleśnictw, m.in. zwolnienia podleśniczych, leśniczych i specjalistów leśnych – prosimy LN o konkretne cyfry, bo proste 20%  daje 3.000-5.000 leśników.

-Lasy Państwowe, te gospodarcze, te planowane 80%, będą pozyskiwać tyle samo lub więcej niż te aktualne 100% LP, ze względu na wzrastający przyrost lasów. Prosimy o konkrety twórców LN, skoro jeden z koryfeuszy Lasów Narodowych, prof. Jerzy Szwagrzyk, mówi, że już dzisiaj LP pozyskują więcej niż przyrasta. (https://www.forest-monitor.com/pl/jaka-strategie-przyszlosci-maja-lasy-panstwowe/)

-Lasy Państwowe, te 80%, będą finansowo utrzymywać pozostałe 20% załogi. Jak to będzie w praktyce? Czy terenowcy od ochrony 20% będą zarabiać tyle samo co terenowcy od czarnej roboty, czyli pozyskania? W zasadzie już dzisiaj ci od czarnej roboty utrzymują sporo pięknoduchów, zajmujących się mniej brudną pracą, ale prosimy o konkrety teoretyków z programu LN.

-Jak to będzie z porządkiem w Lasach Narodowych, kto będzie go utrzymywał? Straż Leśna? Ta nie jest specjalnie popularna wśród aktywistów przyrodniczych, może więc Straż Ochrony Przyrody? Kto ją jednak będzie opłacał? Jakie będzie miała kompetencje i np. uzbrojenie, bo kłusowników w LN będzie nie mniej niż w LP. A prawdopodobnie więcej. Prosimy o konkrety, LN.

-Jak to będzie ze zwierzyna dziką i gospodarką łowiecką? Nie jest tajemnicą, że ta oraz myśliwi, nie mają racji bytu na terenach Lasów Narodowych. Zwierzyna dzika będzie się więc swobodnie rozmnażać na tych 20% czyli 1,5 mln ha lasów narodowych, LN. Prawdziwa idylla, zwierzyna narodowa. Ale czy szkody w lasach i w uprawach rolnych będą również narodowe i opłacane przez państwo? Myślę, że myśliwi nie mieliby nic przeciwko temu, nawet po odebraniu im tych 20% leśnych łowisk. Jak zamierzają twórcy programu LN ustosunkować się do licznych problemów z tym związanych, również do kłusownictwa, konfliktów z rolnikami i nieuchronnej redukcji rosnących populacji zwierzyny łownej oraz, co jest równie ważne, drapieżników? Prosimy o konkrety, LN.

-Mimo licznych wyrazów sympatii kierowanych przez twórców programu Lasy Narodowe do firm leśnych, ZUL, faktem jest że na wyjętych z LP 1,5 mln ha lasów ustanie w 90% pozyskanie drewna i związana z tym gospodarka leśna. Zniknie więc 20% firm leśnych i 20% możliwości zatrudnienia w LP, często na terenach z niewielką możliwością innego zatrudnienia. Tutaj akurat twórcy programu LN należą do tych, który propagują usługi turystyczne. Czysto teoretycznie, powiedziałbym, bo sami się do tego nie kwapią. Prosimy o konkrety, LN, w stylu, ile firm usług turystycznych może powstać w wyniku likwidacji 20% ZUL, czyli powiedzmy utraty pracy przez 10.000 osób?

-Lasy Narodowe zajmują taktycznie wdzięczne stanowisko, sympatyzujące z ZUL czy przemysłem drzewnym, w tych punktach, w których ZUL czy przemysł drzewny lub papierniczy jest krytyczny w stosunku do działaności Lasów Państwowych. Jest to klasyczna zasada „wróg naszego wroga jest naszym przyjacielem”.

Ale jak LN będą odnosić się do postulatów ZUL czy przemysłu drzewno-papierniczego, nawiązujących do tworzenia dobrobytu państwa poprzez ich pracę i działalność? Bo przecież przemysł oparty na drewnie jest polskim sukcesem, prawda? Są Lasy Narodowe za osiąganiem gospodarczych sukcesów przez Polskę czy przeciwnie?  Prosimy o konkrety, a nie deklaracje, LN.

Podobnych pytań można postawić więcej, ale pozostawiam je adwersarzowi Lasów Narodowych, Lasom Państwowym.

Powinny je stawiać.

Powinny wreszcie zejść z pozycji ciągłych konfliktów z ZUL czy przemysłem drzewno-papierniczym. Dla mnie, mieszkającego i żyjącego w kraju leśnym są takie przeciwstawne pozycje nie do zrozumienia.

Można Lasom Państwowym postawić podobne pytanie co Lasom Narodowym: Są Lasy Państwowe za osiąganiem gospodarczych sukcesów przez Polskę czy przeciwnie?

Co dowodzi, że program Lasów Narodowych jest w zasadzie bardzo podobny do programu Trwałej, Zrównoważonej i Wielofunkcyjnej gospodarki leśnej i wystarczy dosłownie interpretować paragraf 7 Ustawy o lasach, ten stawiający funkcje gospodarcze lasu na ostatniej pozycji wśród funkcji lasu.

Prosimy o konkrety w realizacji paragrafu 7 ustawy o lasach, Lasy Państwowe. Odmienne od dotychczasowych. Wtedy Lasy Narodowe stracą rację bytu.

Czytaj również :

https://www.forest-monitor.com/pl/lasy-narodowe-jako-projekt-ochrony-przyrody-w-lasach-panstwowych/

https://www.forest-monitor.com/sv/de-polska-nationella-skogarna/

Zdjęcie: ekoturism