Klimatyczny zbójca w postaci odwodnionych mokradeł.

Szwedzi lubią, pisząc o klimacie w świetle jego ocieplenia, używać określenia „klimatbov” co ja tłumaczę na ogół na „klimatyczny zbójca”.

Tym zbójcą, porównywalnym z wydalaniem CO2 przez transport samochodowy są w Szwecji odwodnione gleby torfowe, dawne mokradła.

Od początku XIX wieku do czasów współczesnych odwodniono i zmeliorowano w Szwecji około 3 mln ha terenów wodnych, dla celów gospodarki rolnej i leśnej. Ta powierzchnia odpowiada 1/4 całej powierzchni szwedzkich mokradeł których pozostało jeszcze około 9 mln ha.

Te 3 mln ha terenów odwodnionych gleb torfowych wydziela co roku około 16 mln ton CO2 I innych gazów cieplarnianych w porównaniu do przodującego w tym transportu drogowego, który wydziela 17 mln ton.

Ale jeżeli przestaniemy odnawiać i oczyszczać dotychczasowe rowy melioracyjne i zamiast tego zbudujemy na nich zastawki oraz odtworzymy poprzez to mokradła, to ilość wydzielanego CO2 drastycznie się zmniejszy, pisze Åsa Kasimir z Göteborgs universitet w pracy https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/gcb.13931

Na dawniej odwodnionych terenach rośnie dzisiaj las świerkowy, gotowy do wycinki. Najlepszym klimatycznym wyjściem byłoby zaprzestanie ponownych zasadzeń na terenach zrębowych i przywrócenie mokradeł z roślinami czującymi się dobrze w podobnym środowisku jak np. wierzby iwy czy trawy Mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea), uważa Åsa Kasimir.

Właściciele lasów zarobiliby ekonomicznie na podobnej zamianie, twierdzi ona i podobne obliczenia przeprowadzono w cytowanej pracy naukowej, poza tym wzrosłoby bardzo biologiczne bogactwo dawnych terenów leśnych.

Dzisiejsi szwedzcy właściciele leśni nie mogą kopać nowych rowów odwadniających, natomiast wolno im je odnawiać i w ten sposób postępuje dalej wydzielanie CO2 z terenów torfowych. Jeżeli podobny las zacznie płonąć, a tak było w roku 2018, wydzielanie CO2 staje się jeszcze większe.

Odtworzenie mokradeł ma więc ogromne plusy klimatyczne, biologiczne i zapobiegające pożarom.

Adriano Mazziotta, doktor przy ArtDatabanken w SLU Uppsala mówi:

• Praca naukowa z udziałem Åsa Kasimir jest pracą solidną i odzwierciedlającą tezy nam znane: Odwodnione tereny mokradłowe są dużym źródłem wydzielania gazów cieplarnianych, natomiast tereny mokradłowe naturalne działają odwrotnie, są magazynem CO2. Analiza ekonomiczna przeprowadzona przez badaczy z Göteborg jest bardzo istotna bo pokazuje że właściciel lasu świerkowego nie traci ekonomicznie na zamianie świerka na mozgę i wierzbę.

Zdjęcie: science