Gospodarka leśna a dygitalizacja. Rewolucja cyfrowa. 1.
W leśnictwie trwa rewolucja cyfrowa, pisało szwedzkie czasopismo Skogsvården już w roku 2018.
„Tradycyjne sposoby pracy są kwestionowane dzięki nowoczesnym technikom gromadzenia danych, niskim kosztom obsługi dużych ilości danych i inteligentnym sposobom łączenia informacji z różnych źródeł.
-Jesteśmy w trakcie cyfryzacji. Zmiany nadchodzą cały czas, zarówno w lesie, jak iw życiu codziennym, mówi Erik Willén, kierownik procesu dygitalizacji w instytucie leśnym Skogforsk.
Skogforsk prowadzi kilka wizjonerskich projektów, w których dane z satelitów, skanerów laserowych i harwesterów są wykorzystywane do zwiększania wydajności, rentowności i ochrony środowiska w leśnictwie.
Łącząc dane z różnych źródeł, można stworzyć nowe inteligentne wsparcie decyzji.
Ważnym obszarem rozwoju jest planowanie odnowień lasu, gdzie wymagana jest dziś stosunkowo duża ilość ręcznej pracy w terenie. Skogforsk bada możliwości automatyzacji, łącząc dane z harwesterów o ściętym lesie z informacjami geograficznymi uzyskanymi z lotniczego skanowania laserowego.
Informacje dotyczące m.in. topografii zrębu, wilgotności gleby i ewentualnych ataków zgnilizny korzeniowej w lesie, który został wycięty, mogą być wykorzystane we wspomaganiu decyzji w celu przedstawienia sugestii, które gatunki drzew, rodzaje roślin i ich liczba, powinny zostać posadzone w następnym pokoleniu lasu.
(Tutaj już samo słowo zgnilizna korzeniowa daje spore informacje o szwedzkiej gospodarce leśnej i pisaliśmy o tej pladze w https://www.forest-monitor.com/pl/czy-wlasciwie-wydajemy-pieniadze-na-zwalczanie-zgnilizny-korzeniowej/, TC)
-W następnym etapie mógłby sam system zamawiać rośliny, tworzyć logistykę transportu roślin i tworzyć mapy do prac odmładzających, mówi Erik Willén.
Kolejnym elementem układanki, który według Erika Willéna będzie miał ogromne znaczenie dla cyfryzacji leśnictwa, są nowe satelity Galileo.
-Zapewniają lepsze określanie pozycji w lesie niż poprzednie systemy satelitarne. Może to oznaczać na przykład, że potrzeba oznaczenia w terenie obszarów obszarów wartych ochronie, będzie mniejsza lub zniknie, co skutkowałoby dużymi zyskami w wydajności pracy. Kiedy pozycjonowanie harwestera staje się bardziej precyzyjne, to sama maszyna może zasygnalizować, że zbliża się do chronionych pomników kultury materialnej lub obszaru o wysokich walorach przyrodniczych.
Wielu ma nadzieję, że drony będą mogły przyczynić się do usprawnienia gospodarki leśnej.
Erik Willén uważa, że przede wszystkim ułatwiają komunikację między podmiotami zajmującymi się leśnictwem.
Ponieważ latają na małej wysokości i pokrywają stosunkowo małe obszary, często nie zapewniają wystarczającego przeglądu, aby służyć jako wsparcie przy podejmowaniu decyzji.
-Do tej pory nie widzimy, żeby drony zapewniały dużą wydajność wspomagania, bo w wielu przypadkach trzeba jeszcze wyjść i popatrzeć na las. Ale dzięki dronowi, który sam lata i zbiera dane między drzewami na obszarze wyznaczonym przez operatora, praca mogłaby być bardziej wydajna. Taki projekt jest realizowany pod kierownictwem Skogforsk.
-Z drugiej strony drony mogą mieć dużą wartość w komunikacji między firmami leśnymi a właścicielami lasów lub w kontekście edukacyjnym: czy wycinać tu czy tam? Tak wyglądało to przed i po ścięciu; tutaj zrywaliśmy drewno a tam powinniśmy to robić; dodaje Erik Willén.
Staffan Mattsson, kierownik ds. rozwoju w Skogssällskapet, Forest Society, uważa, że właściciele lasów odniosą duże korzyści z postępującej cyfryzacji leśnictwa. Zaletą może być lepsza kontrola nad swoją własnością leśną.
-Zainteresowani będą mogli lepiej poznać miąższości drewna na swojej posesji i prognozy wielkości wycinki; gdzie można jeździć maszynami w zależności od wilgotności gleby; gdzie należy brać pod uwagę walory przyrodnicze i kulturowe lasu; gdzie są najlepsze warunki dla gospodarki łowieckiej i wiele więcej. Cyfryzacja doprowadzi również do zwiększonych możliwości automatyzacji, na przykład podczas wyszukiwania i planowania działań gospodarczych, a także podczas ich aktualizowania i monitorowania, mówi.
Uważa on, że dygitalizacja ułatwi również bezzrębową gospodarkę leśną. Dzisiejszy sposób podziału i opisu lasów opiera się na gospodarce zrębami zupełnymi (traktskogsbruk), gdzie las dzieli się na jednorodne drzewostany i średnie wartości dotyczące liczby drzew, średnica i wysokość drzew są podstawą decyzji o metodach pracy.
W bezzrębowej gospodarce leśnej istnieje potrzeba większej ilości informacji o wysokiej rozdzielczości, które będą opisywać zmienności w obrębie drzewostanu, ponieważ nie można polegać na dotychczasowych opisach wartości średnich.
-Powinno to być łatwiejsze do osiągnięcia dzięki nowoczesnym technikom teledetekcji, mówi Staffan Mattsson.
Informacje o lesie zbierane są za pomocą wielu różnych technik. Oto kilka przykładów:
Zdjęcia satelitarne są cenną pomocą zarówno w przeglądzie, jak i szczegółowym planowaniu. Zdjęcia są robione często i dostarczają aktualnych informacji.
Lotnicze skanowanie laserowe wykonywane na polecenie Lantmäteriet (odpowiednik polskiego Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, TC) skanował laserowo Szwecję za pomocą samolotów w latach 2009-2015, a nowy skaner rozpoczął się w 2018 roku i zakończony zostanie w roku przyszłym. Informacje te są wykorzystywane w danych o lasach i modelach terenu. Technologia dostarcza precyzyjnych informacji o wysokości drzew, miąższości drewna i poziomie wód gruntowych. Jednym z obszarów zastosowania są cyfrowe mapy wilgotności gleby, gdzie model terenu ze skanu laserowego służy do obliczenia poziomu wód gruntowych. Obszary, w których woda gruntowa znajduje się blisko powierzchni gruntu, zaznaczono na niebiesko i tam ryzyko powstania kolein podczas przejazdu z ładunkiem drewna jest wysokie.
Drony z kamerami mogą służyć do przeglądu obszaru leśnego, na przykład po przejściu huraganu.
Harwestery zbierają dane o ściętych drzewach i informacje są wykorzystywane na przykład do raportowania produkcji, automatycznego monitorowania trzebieży, prognozowania plonów pozyskania z podobnych drzewostanów i nie tylko.”
Zdjęcie: Trimble TX8 (dane tworzące ten obraz zostały zebrane przy użyciu naziemnego skanera laserowego Trimble TX8. Skaner zbiera milion pomiarów 3D na sekundę, a obraz ten składa się z dwunastu milionów punktów 3D.)