Fanfary odegrane, czas na tekst.
Ubiegły tydzień przyniósł wszystkim zainteresowanym przyrodą, informację o głosowaniu w Parlamencie Europejskim (środa 9 czerwca 2021) nad tekstem: Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności – Przywracanie przyrody do naszego życia.
https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2021-0277_PL.html
Za przyjęciem głosowało 515 posłów na ogólną 691 uprawnionych do głosowania.
Tytułowe i triumfalne fanfary odegrano w informacjach krajowych organizacji ochrony środowiska wieszcząc informacje niby prawdziwe, ale niezupełnie do końca, zawsze jednak w stylu, który zaczyna być typowym czyli bojowo-walczącym.
Zacytujmy NGO: Utrzymany został zapis dotyczący ścisłej ochrony lasów pierwotnych i starodrzewów.
Zacytujmy PE:
-15. wyraża zdecydowane poparcie dla celów UE dotyczących ochrony co najmniej 30% obszarów morskich i lądowych UE, obejmujących różnorodne ekosystemy, takie jak lasy, tereny podmokłe, torfowiska, użytki zielone i ekosystemy przybrzeżne oraz dotyczących ścisłej ochrony co najmniej 10% obszarów morskich i lądowych UE, w tym wszystkich pozostałych lasów pierwotnych i starodrzewów oraz innych ekosystemów bogatych w węgiel; podkreśla, że cele te powinny być wiążące i realizowane przez państwa członkowskie na szczeblu krajowym, we współpracy z władzami regionalnymi i lokalnymi, zgodnie z kryteriami naukowymi i potrzebami w zakresie różnorodności biologicznej, z uwzględnieniem różnic w wielkości i udziale obszarów naturalnych w każdym państwie członkowskim oraz uwarunkowań regionalnych i lokalnych;
-18. podkreśla, że należy opracować jasną definicję ścisłej ochrony; przyjmuje do wiadomości konkluzje Rady z 16 października 2020 r. o bioróżnorodności, w których stwierdza się, że bardziej rygorystyczny poziom ochrony może umożliwiać prowadzenie niektórych rodzajów działalności człowieka zgodnie z celami ochrony obszaru chronionego; uważa, że na obszarach objętych ścisłą ochroną powinna być dopuszczalna działalność człowieka, która jest zgodna z celami ochrony lub nawet pozytywnie przyczynia się do różnorodności biologicznej; wzywa Komisję, aby we współpracy z państwami członkowskimi wyjaśniła, jaki rodzaj działalności człowieka można potencjalnie uznać za dozwolony w ramach statusu ścisłej ochrony, jeżeli pozostawia on naturalne procesy zasadniczo niezakłócone i jest zgodny z wymogami ekologicznymi tych obszarów, na podstawie indywidualnej oceny opartej na najlepszych dostępnych danych naukowych;
-33. uważa zapewnienie ścisłej ochrony wszystkich jeszcze istniejących lasów pierwotnych i starodrzewów za kwestię ważną i pilną; podkreśla, że proforestacja, która pozwala naturalnym lasom starzeć się, jest kluczem do zwiększenia powierzchni lasów starego typu; z zadowoleniem przyjmuje trwające procesy partycypacyjne w zakresie definiowania, mapowania i monitorowania lasów pierwotnych i starodrzewów;
-34. podkreśla, że lasy, zwłaszcza lasy pierwotne, mają szczególne znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej, i wzywa do ich ochrony; wzywa w związku z tym Komisję i państwa członkowskie do wprowadzenia definicji starodrzewu, którą winien opracować Stały Komitet ds. Leśnictwa w ramach przyszłej strategii leśnej UE;
Zacytujmy NGO: Prawo Klimatyczne i Strategia Bioróżnorodności zostały uznane za nadrzędne wobec Strategii Leśnej, a nie stojące z nią na równi.
Zacytujmy PE
-91. podkreśla, że nowa strategia leśna UE musi być dostosowana do europejskiego prawa o klimacie i unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz spójna z nimi; zwraca uwagę na potrzebę opracowania całościowej i spójnej strategii leśnej UE, która zwiększy wielofunkcyjną rolę lasów i sektora leśno-drzewnego w UE oraz będzie wspierać dalekosiężne korzyści środowiskowe, społeczne i gospodarcze lasów w pełnej zgodności z celami klimatycznymi i środowiskowymi UE; podkreśla potrzebę ustalenia jasnych priorytetów, przy czym głównymi i wzajemnie powiązanymi celami nowej strategii leśnej UE powinny być ochrona i odbudowa klimatu i różnorodności biologicznej; apeluje o włączenie do planu odbudowy zasobów przyrodniczych konkretnych wiążących celów dotyczących odbudowy, a następnie ochrony ekosystemów leśnych, które powinny zostać też włączone do strategii leśnej UE; uważa, że należy wziąć pod uwagę różnorodne uwarunkowania na szczeblu lokalnym,
-92. przypomina swoje stanowisko z 8 października 2020 r. w sprawie strategii leśnej UE, zgodnie z którym strategia ta powinna stanowić pomost między krajową polityką leśną i rolno-leśną a celami UE dotyczącymi lasów i terenów rolno-leśnych, i uznaje zarówno potrzebę poszanowania kompetencji krajowych, jak i potrzebę przyczynienia się do realizacji szerszych celów UE; podkreśla w związku z tym, że strategia leśna UE powinna przestrzegać zasady pomocniczości i uznawać kompetencje UE w dziedzinie ochrony środowiska, w tym lasów; przypomina, że zgodnie z art. 191 TFUE polityka UE w dziedzinie środowiska naturalnego musi przyczyniać się, oprócz innych celów, do zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego oraz do ostrożnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych; przypomina, że istnieje szereg aktów prawnych UE dotyczących lasów i gospodarki leśnej;
Zacytujm: NGO: Poparto rewizję podejścia UE do biomasy leśnej zamiast tworzenia “zrównoważonych” kryteriów jej spalania.
Zacytujmy PE:
-98. zwraca uwagę na potrzebę opracowania spójnego podejścia, które połączy ochronę różnorodności biologicznej i ochronę klimatu z dynamicznie rozwijającym się sektorem leśno-drzewnym i zrównoważoną biogospodarką;
-99. uznaje rolę wykorzystywania drewna z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony oraz produktów drewnianych w przyczynianiu się do przejścia na gospodarkę neutralną pod względem emisji CO2 oraz do rozwoju biogospodarki o obiegu zamkniętym;
-100. podkreśla potrzebę przeglądu i dostosowania przepisów UE dotyczących wykorzystania biomasy do produkcji energii do celów unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 i europejskiego prawa o klimacie, w szczególności w ramach dyrektywy sprawie odnawialnych źródeł energii i aktów delegowanych na mocy rozporządzenia w sprawie systematyki;
Zacytujmy NGO: Odrzucona została poprawka nawołująca do polowań (w tym rekreacyjnych) w obszarach ściśle chronionych.
Zacytujmy PE, powracając znów do pkt.18:
-18. podkreśla, że należy opracować jasną definicję ścisłej ochrony; przyjmuje do wiadomości konkluzje Rady z 16 października 2020 r. o bioróżnorodności, w których stwierdza się, że bardziej rygorystyczny poziom ochrony może umożliwiać prowadzenie niektórych rodzajów działalności człowieka zgodnie z celami ochrony obszaru chronionego; uważa, że na obszarach objętych ścisłą ochroną powinna być dopuszczalna działalność człowieka, która jest zgodna z celami ochrony lub nawet pozytywnie przyczynia się do różnorodności biologicznej; wzywa Komisję, aby we współpracy z państwami członkowskimi wyjaśniła, jaki rodzaj działalności człowieka można potencjalnie uznać za dozwolony w ramach statusu ścisłej ochrony, jeżeli pozostawia on naturalne procesy zasadniczo niezakłócone i jest zgodny z wymogami ekologicznymi tych obszarów, na podstawie indywidualnej oceny opartej na najlepszych dostępnych danych naukowych;
Jest to jedyny punkt Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności – Przywracanie przyrody do naszego życia, przyjętej przez Parlament Europejski, który można odnieść do gospodarki łowieckiej i polowań. Oznacza to że Komisja Europejska ma wspólnie z krajami członkowskimi opracować plan dopuszczalnej działalności człowieka na terenach ściśle chronionych, na tych 10% w ramach 30%.
Dyskutowana będzie wtedy na pewno gospodarka zarządzania populacjami dzikiej zwierzyny, w tym również drapieżników, pod warunkiem opracowania wpierw definicji ścisłej ochrony. Co zapewne będzie wymagać wielu kompromisów.
Ile Strategia będzie kosztować?
Zacytujmy NGO: brak oceny
Zacytujmy PE:
134. podkreśla, że korzyści społeczne i środowiskowe wynikające z zapobiegania i przywracania stanu pierwotnego przewyższają koszty inwestycji; apeluje do Komisji o zapewnienie skutecznego uwzględniania i zabezpieczania aspektu różnorodności biologicznej w kontekście wszystkich wydatków i programów w UE w oparciu o systematykę UE; wzywa do skutecznego stosowania zasady „nie czyń poważnych szkód” w kontekście wszystkich wydatków i programów UE; apeluje do Komisji o zapewnienie kompleksowej oceny sposobu uruchomienia 20 mld EUR rocznie jako minimalnej kwoty, którą należy przeznaczać na przyrodę, przedstawienie odpowiednich wniosków dotyczących rocznego budżetu UE i zbadanie zapotrzebowania na specjalny instrument finansowania sieci TEN-N; odnotowuje porozumienie w sprawie włączenia wydatków na różnorodność biologiczną do głównego nurtu, ustalając je na poziomie 7,5 % od 2024 r. i 10 % począwszy od 2026 r.; uważa, że należy poczynić wysiłki, aby możliwie najszybciej, począwszy od 2021 r., osiągnąć poziom co najmniej 10 % rocznych wydatków na bioróżnorodność na mocy wieloletnich ram finansowych; podkreśla, że należy zapewnić spójność między finansowaniem działań związanych z klimatem i bioróżnorodnością; nalega na państwa członkowskie, aby uwzględniały działań na rzecz różnorodności biologicznej w planach odbudowy i zwiększania odporności; podkreśla, że wydatki UE związane z bioróżnorodnością należy monitorować zgodnie ze skuteczną, przejrzystą i kompleksową metodyką, którą Komisja określi we współpracy z Parlamentem Europejskim i Radą;
Podoba mi się ostatnie zdanie – Politycy będą skutecznie, przejrzyście i kompleksowo monitorować wydatki UE. Należy przypuszczać że jak dotychczas?
Dla leśników interesujące są również inne punkty Strategii, takie jak:
-92. przypomina swoje stanowisko z 8 października 2020 r. w sprawie strategii leśnej UE, zgodnie z którym strategia ta powinna stanowić pomost między krajową polityką leśną i rolno-leśną a celami UE dotyczącymi lasów i terenów rolno-leśnych, i uznaje zarówno potrzebę poszanowania kompetencji krajowych, jak i potrzebę przyczynienia się do realizacji szerszych celów UE; podkreśla w związku z tym, że strategia leśna UE powinna przestrzegać zasady pomocniczości i uznawać kompetencje UE w dziedzinie ochrony środowiska, w tym lasów; przypomina, że zgodnie z art. 191 TFUE polityka UE w dziedzinie środowiska naturalnego musi przyczyniać się, oprócz innych celów, do zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego oraz do ostrożnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych; przypomina, że istnieje szereg aktów prawnych UE dotyczących lasów i gospodarki leśnej;
-93. wzywa UE i państwa członkowskie do zapewnienia najwyższych standardów ochrony środowiska w odniesieniu do lasów w ich polityce wewnętrznej i zewnętrznej;
-94. podkreśla, że nowa strategia leśna UE powinna wspierać zrównoważoną gospodarkę leśną i zwraca uwagę na znaczenie wzmocnienia zrównoważonej gospodarki leśnej w sposób zrównoważony dla zdrowia, odporności na zmianę klimatu i trwałości ekosystemów leśnych oraz zachowania wielofunkcyjnej roli lasów; zauważa, że ochrona naszych lasów i zrównoważone gospodarowanie nimi są głównym elementem ogólnego dobrobytu, ponieważ lasy zapewniają usługi dla dobra ogólnego: wypoczynek, zdrowie i edukację, oraz uznaje, że zrównoważona gospodarka leśna wspiera ochronę różnorodności biologicznej lasów w UE; przypomina, że UE i jej państwa członkowskie zobowiązały się do stosowania definicji i zasad zrównoważonej gospodarki leśnej;
-95. podkreśla rolę lasów w przyczynianiu się do realizacji celów klimatycznych UE; uważa, że priorytetem powinno być stosowanie obiegowego i kaskadowego użytkowania lasów oraz innych źródeł biomasy, które nie narusza naukowo ugruntowanych działań w zakresie ochrony i odbudowy oraz działań na rzecz klimatu; uważa, że dobrym przykładem jest wykorzystanie drewna jako materiału budowlanego;
-97. podkreśla znaczenie odpornych i zdrowych ekosystemów leśnych, w tym fauny i flory, dla utrzymania i poprawy świadczenia wielu usług ekosystemowych zapewnianych przez lasy, takich jak różnorodność biologiczna, czyste powietrze, woda, zdrowe gleby, drewno i surowce inne niż drewno; zwraca uwagę, że osiągnięcie celów UE w zakresie środowiska, klimatu i bioróżnorodności nigdy nie będzie możliwe bez lasów i leśnictwa, które jest wielofunkcyjne, zdrowe, zarządzane w sposób zrównoważony i które przyjmuje perspektywę długoterminową;
Mamy więc tutaj definicję leśnictwa: wielofunkcyjne, zdrowe, zarządzane w sposób zrównoważony i które przyjmuje perspektywę długoterminową oraz uznanie że zrównoważona gospodarka leśna wspiera ochronę różnorodności biologicznej lasów w UE. Bardzo interesujące jest też zdanie: PE uważa, że priorytetem powinno być stosowanie obiegowego i kaskadowego użytkowania lasów oraz innych źródeł biomasy, które nie narusza naukowo ugruntowanych działań w zakresie ochrony i odbudowy oraz działań na rzecz klimatu.
Interesujące i jak przystało na gospodarkę leśną zdanie wieloznawczo-wielofunkcyjne.
Co więcej potrzebują leśnicy?
Zdjęcie: dreamstime