Darmowe, ale wartościowe usługi sójek zwyczajnych.

Praca naukowa cytowana poniżej, ma już 15 lat ale myślę, że warta jest odświeżenia. Przypomina ona o znaczeniu i roli ptaków przy naturalnym i bezpłatnym odnawianiu lasów. 

Ekonomistka Cajsa Hougner przeprowadziła wraz z kolegami badania dotyczące wartości „pracy” pary sójek rozrzucających, tracących czy chowających żołędzie.

Badania przeprowadzono w Narodowym Parku Miejskim w Sztokholmie, https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Ekoparken , w którym znajduje się jedna z największych populacji dużych, starych dębów w Europie. Dąb szypułkowy Quercus robur i dąb bezszypułkowy Quercus petrea, które występują w parku, są jednymi z kluczowych gatunków drzew w klimatycznej strefie hemiborealnej.

W badaniu oszacowano liczbę wysianych dębów, które rozprzestrzeniły się dzięki sójkom, a następnie dokonano analizy kosztów zastąpienia tej usługi przez pracę człowieka. Wyniki pokazują, że koszt rekompensaty za „pracę” pary sójek wynosi od 35.000 do 160.000 SEK. W oparciu o badaną powierzchnię lasów dębowych w parku, średnie rekompensaty dla naturalnego odnowienia lasu dębowego przez sójki wynoszą  odpowiednio od 15.000 SEK do 67.000 SEK na hektar i na parę sójek zwyczajnych.

(Są to dane z roku 2006, dzisiejsza wartość tych prac powinna wzrosnąć o, powiedzmy, 10-15%. Wartość SEK w stosunku do PLN wahała się w ciągu 15 lat w granicach 0,42-0,47. Dzisiaj 0,45. Wysokie wartości rekompensat stawiają pytanie o sposób ich obliczenia. Niestety nie udało mi się dotrzeć do treści pracy, najprawdopodobniej należy zwrócić się poprzez email do autorki, Cajsy Haugner. TC)

Wyniki badania uzasadniają inwestycje w zarządzaniu lasami i terenami zielonymi, zapewniające przetrwanie i siedliska sójki. Dotyczy to również borealnych lasów iglastych w których powinny istnieć zielone korytarze, tak aby sójka mogła się przemieszczać pomiędzy lasami. Jak piszą autorzy badania, ciągłe rozprzestrzenianie się dębu za pomocą sójek, zarówno czasowo, jak i przestrzennie, ma wiele zalet w porównaniu ze sztucznym, ludzkim  zastępowaniem tej usługi.

Sójka jest chroniona zgodnie z §4 Rozporządzenia o Ochronie Gatunków w Szwecji i jest również chroniona przez Załącznik 2 Dyrektywy Ptasiej, ale na sójkę można tutaj polować. W roku 2020 odstrzelono 17.462 sójek, natomiast krajowa populacja tych ptaków utrzymuje się w Szwecji na poziomie około 300.000 par.

O zatrudnianiu sójek przez leśników pisała niedawno  Gazeta Pomorska ale nie natrafiłem na polskiej sieci na ocenę wartości takiej pracy w lasach gospodarczych. Może któryś ze studentów leśnictwa przymierzy się do niej w swojej pracy magisterskiej?

Zdjęcie: sverigesradio