Łamigłówka dla francuskich leśników.
Dla polskich zresztą też bo dotyczy tematu znanego: Na co stawiać? Użytkowanie lasu czy CO2?
Francja to powierzchniowo czwarty leśny kraj w Europie, po Szwecji, Finlandii i Hiszpanii, z tym że jako Polak muszę dodać że jeszcze niedawno ta francuska Europa kończyła się na Łabie, teraz już na Bugu i Finlandii.
Od połowy lat 1980 pozyskanie roczne surowca drzewnego nie przekraczało 50% przyrostu masy drzewnej we francuskich lasach i ten fakt powodował wzrastający deficyt handlowy Francji, w ostatnich latach sięgający 8 miliardów euro, z uwagi na bardzo duży import drewna, papieru czy mebli.
W roku 2015 opracowany został francuski narodowy plan leśny – Programme national de la forêt et du bois – http://agriculture.gouv.fr/le-programme-national-de-la-foret-et-du-bois-2016-2020 usiłujący poprawić tą sytuację.
Celem jest wzrost pozyskania drewna o 12 mln m3 do roku 2025 (pozyskanie w roku 2015 wyniosło 37,4 mln m3).
I tutaj zaczyna się łamigłówka leśna.
Lasy jak i tereny zielone oraz rolnicze odgrywają ważną rolę w walce przeciw ociepleniu klimatu.
Układ Paryski z grudnia 2015 zakłada neutralność w wydzielaniu i pochłanianiu gazów ocieplających do końca tego wieku (art. 4.1) jak również zwiększenie pochłaniania CO2, w tym również przez lasy (art. 5.1)
“Magazyn” CO2 w lasach francuskich oceniany jest na 2,2 miliarda ton i wzrósł od roku 1990 o 40% m.in. na wskutek ograniczonego użytkowania.
Plany wzrostu pozyskania o 12 miliardów m3 do roku 2025 wydają się więc być niespecjalnie zgodne z zobowiązaniami Francji w Paryżu 2015 i mogą naruszyć ten zapas 2,2 miliarda ton CO2.
Ale również pozostawienie lasu samemu siebie (laissez-faire) nie jest najlepszym wyjściem z punktu widzenia trwałości tego zapasu.
Przeprowadzanie podobnych kalkulacji zmian w leśnym zapasie CO2 jest działaniem bardzo kompleksowym i obarczonym naukową niepewnością.
Określenie jaka praktyka prac leśnych jest najlepsza dla zwiększenia lub zachowania zapasu CO2 w lasach jest bardzo ważne i to podkreśla raport opracowany przez francuską komisję międzyministerialną (ministerstwo ekonomi, środowiska, rolnictwa, zagospodarowania kraju) http://www.ladocumentationfrancaise.fr/rapports-publics/174000237-rapport-de-mission-de-la-deleguee-interministerielle-a-la-foret-et-au-bois.
Francuzi podobnie jak przypuszczam i Polacy mają obiekcje w stosunku do proponowanego układu LULUCF, po francusku UTCATF.
Dopasowanie europejskich warunków ogranicza francuskie możliwości, pisze komisja w raporcie. We Francji możliwości lasu w pochłanianiu i magazynowaniu CO2 dominują zdecydowanie nad sektorem ziemnym tzn. terenem wylesionym, rolnym, łąkami, terenami wilgotnymi i innymi.
Decyzja UE o przyjęciu za podstawę obliczeń zapasu CO2 w przypadku lasu, okres 1990-2009, nie odpowiada Francji i rząd francuski opracował kontrpropozycję, nazwaną “Tour de magie climatique” która ma uwzględniać nie cyfry związane z okresem 1990-2009 ale poziom użytkowania lasu wyrażony w narodowym planie leśnym, opisanym powyżej, czyli długoletni przyszłościowy poziom użytkowania lasu.
Negocjacje na ten istotny temat będą trudne i najbliższa sesja UE rozpocznie się 2 maja.
Czy taktyka francuska jest słuszna? Szwecja, Finlandia i Austria ma zbliżoną, zwalczającą górne pułapy czy granice pozyskania rocznego.
Niemcy natomiast zajmują pozycję pośrednią, zakładającą przyjęcie LULUCF ale również włączenie w obliczenia funkcji użytkowania surowca drzewnego, budowlanego czy energetycznego.
Julie Marsaud reprezentująca France Nature Environnement i biorąca udział w opracowaniach komisji międzyministerialnej w ramach ministerstwa środowiska ma trochę odmienne zdanie na temat propozycji rządowej opartej na narodowym programie leśnym.
Błędem jest, mówi ona, założenie że wzrost rocznego pozyskania drewna o 12 mln m3 do roku 2025 nie spowoduje zmian w magazynie CO2 (tym 2,2 miliarda CO2) w lasach francuskich.
Ale istnieje wiele metod na zbalansowanie tych zmian. Jak np. lasy bardziej złożone, mieszane, lasy gęściejsze wielowarstwowo, unikanie terenów otwartych w lasach, ocena ekonomicznej wartości w użytkowaniu drewna w sposób długowieczny czy przede wszystkim ekonomia cyrkularna http://m.portalspozywczy.pl/technologie/wiadomosci/ekonomia-cyrkularna-przyszloscia-gospodarki-ue,112830.html
Zdjęcie: casse-tête du jura
Źródło: artykuł “Exploitation forestière ou maintien du puits de carbone: la France face à un casse-tête”, dostępny dla abonamentów.